دورههای تخصصی سازمانها و شرکتها (تقاضامحور)
آموزش همواره به عنوان یک راهحل اعتماد به منظور افزایش کیفیت عملکرد و حل مشکلات مدیریتی است که به عنوان یک حلال مسائل و مشکلات در سازمانها شناخته میشود. بنابراین بارزترین نمود سرمایهگذاری سازمانها و مؤسسهها برای کارکنان خود، آموزش نیروی انسانی است. امروزه سازمانهایی پیشرو محسوب میشوند که به امر آموزش، توانمندسازی و توسعه منابع انسانی تاکید و اهتمام دارند. آموزش نیروی انسانی و توان افزایی کسانی که در سازمانها به خدمت مشغول هستند، در سراسر جهان به عنوان یکی از برنامههای حیاتی و راهبردی مدیریت در راستای دستیابی به سازمانهای یادگیرنده شناخته شده است و این بدان دلیل است که همه اهداف و برنامههای دیگر سازمان، به کیفیت این عامل پیوند خورده است. سازمان یادگیرنده میتواند این گونه توصیف شود: سازمانی که آینده خودش را جستجو میکند، سازمانی که یادگیری را یک فرآیند خلاق و جاری برای اعضایش در نظر میگیرد و سازمانی که پیشرفت، تغییرات و تحولاتش در جهت پاسخ به نیازها و خواستههای افراد درون و بیرون سازمان میباشد.
آموزش های ضمن خدمت که منتج به بازسازی و نوسازی سریع دانش، اطلاعات و مهارتهای کارکنان سازمان می شود، از جمله عوامل مهم و موثر در موفقیت سازمانها در دستیابی به اهداف محسوب میشود. از مهمترین اهداف این آموزشها در همه جوامع، روزآمد کردن اطلاعات کارکنان در حوزه های تخصصی مربوط به آنهاست. اهمیت آموزش زمانی آشکار میشود که به این حقیقت توجه شود که تحقق توسعه، مستلزم پرورش نیروی انسانی باکفایت و باصلاحیت است؛ زیرا توسعه بدون داشتن کارکنان توسعه یافته غیرممکن است.
به طور کلی آموزش کارکنان بعد از جنگ جهانی دوم مطرح شد در فرانسه برای اولین بار در سال ۱۹۴۶ مدرسه جدیدی به نام مدرسه امور اداری تاسیس گردید که مبادرت به اجرای برنامههای آموزشی جامع برای توسعه کیفیت و کارایی کارکنان دولت نمود انگلیس هم در سال ۱۹۴۴ اداره کارورزی و آموزش و آمریکا هم در سال ۱۹۵۸ اولین قانون درباره آموزش کارکنان را ارائه کرد. در ایران نیز راه آهن جزء اولین سازمانهایی بود که در زمان رضاخان کلاسهایی برای کارکنان تشکیل داد.
آموزشهای ضمن خدمت از منظرهای مختلف تقسیم بندی متنوعی دارند كه عبارتند از؛
از منظر زمان: کوتاه مدت - بلندمدت - ترکیبی
از منظر هدف: توجیهی - بازآموزی - جبرانی - دانش افزایی
از منظر ماهیت: ویژه – تخصصی
انواع آموزشهای ضمن خدمت از منظر زمان
آموزشهای ضمن خدمت با توجه به زمان به سه دسته ذیل تقسیم میشوند:
الف – آموزشهای کوتاه مدت تخصصی
آموزشهای کوتاه مدت تخصصی به آن دسته از آموزشهای ضمن خدمت اطلاق می شود که از لحاظ زمانی محدود و از چند هفته تا چند ماه تغییر است. فلسفه اصلی آموزشهای ضمن خدمت نیز در حقیقت مبتنی بر طراحی این گونه آموزشها است، زیرا از یک سو این نوع آموزشها دقیقاً در رابطه با وظایف و مسئولیتهای شغلی ارائه می شوند و از سوی دیگر این آموزش ها اساساً مبتنی بر نیازهای مهم سازمان و کارکنان هستند.
ب- آموزش های بلند مدت
آموزش های بلندمدت به آن دسته از آموزش ها اطلاق می گردد که نخست از لحاظ زمانی، وسیع هستند و دوم به اخذ مدرک تحصیلی بالاتر منجر می شوند كه منظور همان آموزش های كلاسیك دانشگاهی است.
ج- آموزشهای ترکیبی یا میانگین
از لحاظ زمانی آن دسته از آموزشهای ضمن خدمت را میگویند که اگر چه به صورت دورههای کوتاه مدت تخصصی و در فواصل زمانی محدود ارائه میشوند، از لحاظ هدف، ساختار معینی دارند و در نهایت به گواهینامههای معتبر با توجه به سازمان برگزاركننده این دورهها منجر میشوند. در حقیقت این گونه آموزشها بین آموزشهای کوتاه مدت تخصصی و آموزشهای بلند مدت ارتباط ایجاد میکنند، مانند دورههای MBA-DBA
انواع آموزش های ضمن خدمت از منظر هدف
آموزشهای ضمن خدمت با توجه به هدف به چهار دسته ذیل تقسیم میشوند:
الف- آموزش های توجیهی
آموزشهای توجیهی به آن دسته از آموزش های ضمن خدمت اطلاق میشود که برای هماهنگی و آگاهسازی کارکنان جدید الاستخدام ارائه می گردد تا انطباق لازم میان رویههای فردی کارکنان و انتظارات سازمانی به وجود آید. هدفهای اساسی این نوع آموزش ها عبارتند از:
کمک به تشکیل حس ارزشمندی افراد (بدین معنا که افراد درک کنند که برای سازمان ارزشمندند)؛
کمک به افراد در جهت اجرای وظایف محوله با حداقل ناآشنایی و فشار روحی؛
کمک به افراد در شناسایی منابع حمایتی در اجرای نقش و وظایف حرفهای خود؛
تقویت حس مسئولیت و تعهد در قبال وظایف و ارباب رجوع.
ب- بازآموزی
یکی دیگر از آموزشهای ضمن خدمت، آموزشهای مجدد یا بازآموزی است. منظور از بازآموزی عبارت است از آن آموزشهایی که برای یادآوری و تکرار محتوای آموزشی که قبلا فراگرفته شده است، سازماندهی و اجرا میشود. برای مثال در صورتی که برای مدیران سازمان برخی از دروسی را که قبلا در دانشگاه و درباره مدیریت گذرانده اند، مجدداّ برای یادآوری و بیان تحولات جدید ارائه گردد، به اصطلاح بازآموزی گویند.
ج- آموزشهای جبرانی
این نوع آموزشها معمولا درصد جبران و تکمیل آموزشهای کارکنان سازمان می باشد. آموزشهای جبرانی یا تکمیلی از آنجا ضرورت یافته است که در برخی از کشورهای جهان سوم، کارکنان سازمان با دانش و مهارت اندک یا سطح تحصیلات پایینتر از استاندارد مورد نظر استخدام شده اند. دلیل وقوع چنین امری عموماّ ضرورتهای سیاسی، اقتصادی و فرهنگی است. اما پس از آنکه سازمان اجتماعی یا ساختارهای سازمانی استقرار و ثبات لازم را به دست آوردند، برای بهبود وضعیت تحصیلی و آموزشی کارکنان خود اقدام نمایند تا شرایط آموزشی شان با حداقل شرایط مورد نیاز برای احراز مشاغل خاص انطباق داشته باشد.
د- دانش افزایی
دانش افزایی یا آموزشهای ارتقا آن دسته از آموزشهای ضمن خدمت را شامل می شود که دو هدف اساسی را به طور هم زمان دنبال می کند:
ارائه پیشرفتها و اطلاعات علمی جدید به کارکنان در خصوص حرفه مورد تصدی؛
کمک به کارکنان در جهت کسب صلاحیتها و مدارک تحصیلی بالاتر.
دوره های دانش افزایی از طریق راهبردهای مختلف آموزش ضمن خدمت نظیر آموزش از راه دور، آموزش حضوری، دوره های نیمه وقت و مانند آن طراحی و اجرا می شود.
انواع آموزش های ضمن خدمت از منظر ماهیت
الف- آموزش های ویژه یا تخصصی
در این نوع آموزش ها، عموماً مطالب و موضوعهایی مورد بحث واقع میشود که در دوره های آموزشی قبل از خدمت به اندازه کافی مورد توجه قرار نگرفته است و از آنجا که نیازهای سازمان ایجاب می کند که فرد از مهارتها و تواناییهای ویژه ای برخوردار باشد، این آموزشها طراحی و اجرا می شود.
ب- آموزش های عمومی
این نوع آموزش ها برای ایجاد وحدت بینش، نگرش و طرز تفکر در بین کارکنان سازمان و نیز ایجاد یا توسعه برخی مهارت های عمومی به کارکنان ارائه میشود. در برخی از موارد نیز تعمیق نگرش ها، بینشها یا مهارتهای عملی (که عمدتاً در سطح مطلوبی نیست) هدف اصلی این آموزش ها را تشکیل می دهد. برای مثال آموزش زبان انگلیسی برای کارکنان سازمان در زمره آموزش های عمومی قرار میگیرد.
قطعا مقوله آموزش به كاركنان مبحثی است كه هزینه هایی را به همراه دارد، به طوریكه در مجله صنعت آموزش (۲۰۱۹) هزینههای سازمان های پیشرو را در مورد آموزش کارمندان ارائه داده است، برای مثال؛
در سال ۲۰۱۹، کل هزینه های آموزش کارمندان در سطح جهانی به ۳۷۰. ۳ میلیارد دلار رسیده است.
کل هزینههای آموزش کارمندان آمریکای شمالی در سال ۲۰۱۹، ۱۶۹. ۴ میلیارد بوده است.
در سطح جهان، به استثنای منطقه آمریکای شمالی، کل هزینههای آموزش کارمندان در سال ۲۰۱۹، ۲۰۰. ۹ میلیارد دلار تخمینزده شده است.
۳۹ درصد کارکنانی که در سال ۲۰۱۹ آموزش دیده اند، کارمندان دارای پستهای غیرسرپرستی و مدیریتی و ۱۰ درصد پستهای سرپرستی و مدیریتی داشته اند.
ارقام فوق نشان دهنده اهمیت آموزش در سازمان هاست و صد البته بازدهی آن وابسته به كیفیت آموزشهای ارائه شده و خبرگی تیم برگزاركننده می باشد.
مركز آموزش های عالی آزاد دانشكده علوم اداری و اقتصادی دانشگاه فردوسی مشهد در راستای تحقق ماموریت خود سال هاست به ارائه خدمات آموزشی، پژوهشی و مشاوره به سازمانهای دولتی و خصوصی مانند مجتمع فولاد خراسان، قطار شهری مشهد، سیمان شرق، اسنپ و. . . مبادرت ورزیده است. با عنایت به ماهیت دانشكده علوم اداری و اقتصادی كه مهد دانش مدیریت، اقتصاد و حسابداری است، با تمام پتانسیل دانشی خود آماده پاسخگویی به نیازهای آموزشی سازمانها و مصائب و مشكلات سازمانی در قالب پروژه و مشاوره می باشد.
برای ارسال سرفصلهای دورههای آموزشی منتخب خود و همچنین هرگونه سوال در خصوص مدرسها، چگونگی و محل برگزاری دورهها از طریق تلفنهای زیر با ما مرتبط شوید
.
05138806350 - 09205193881